کدام سیستم را انتخاب کنم

در کل سیستم های فلزیاب یا طلایاب را میتوان به چند دسته کلی تقسیم کرد که هر دسته شامل چند گروه میباشد:

 سیستم های نقطه زن تصویری

به سیستم هایی که دستگاه مکان دقیق هدف را مشخص میکند نقطه زن گفته میشود.( چه تصویری و چه پالسی ).

• سیستم های مگنت (میدان یاب مغناطیسی ) : این نوع سیستم ها  میتوانند به راحتی حفره ها و فضاهای خالی (راه های ورودی ) چاه های در بسته و فلزات آهنی (مغناطیسی ) مانند خطوط فلزی (لوله ها ) را مشخص کنند. این گونه سیستم ها مدل های مختلفی دارند که هر مدل بسته به نوع سنسور استفاده شده و تکنولوژی دستگاه اهداف را در عمق های مختلف و اندازه های مختلف از 0 تا 15 متر شناسایی کنند . برای استفاده از سیستم های مگنت می بایست در هنگام کاووش جهت حرکتی (شمال به جنوب و جنوب به شمال )را رعایت کنید . این گونه از سیستم ها از حجم و وزن کمی برخوردار هستند و براحتی حمل میشوند . در این سیستم ها معمولا میتوانید اسکن ها را به صورت سه بعدی و دو بعدی در سیستم ذخیره کرده و توسط نرم افزار مخصوص سیستم , عملیات تحلیل اسکن و یا عمق گیری و تفکیک را انجام دهید و شکل شبیه سازی شده هدف را مشاهده کنید . البته در بعضی از سیستم ها با تکنولوژی مگنت سیستم صرفا اطلاعات را با بوق و یا گراف در صفحه نمایشگر کوچک میدهد و شما از عمق و شکل شبیه سازی شده هدف اطلاعاتی در دست ندارید .
• سیستم های جی پی ار (رادار نفوذی زیر سطحی ) که خود به دو دسته تقسیم میشود . دسته اول سیستم های جی پی ار با فرکانس پایین دسته دوم فرکانس بالا   در تکنولوژی جی چی ار با  فرکانس پایین سیستم میتواند فلزات آهنی و غیر آهنی را به راحتی مشخص کنند .عمق کاووش این نوع سیستم ها بسته به اندازه و حجم هدف از 1 متر تا 13 متر می باشد . در این مدل معمولا میتوانید به صورت سه بعدی اسکن گرفته و توسط نرم افزار مخصوص خود سیستم عملیات تحلیل اسکن را انجام دهید. در دسته دوم ( فرکانس بالا ) سیستم ها علاوه بر اهداف آهنی و غیر آهنی حفره ها و فضاهای خالی ,مسیر لوله های پلاستیکی و پلی اتیلن را نیز میتوانند مشخص کنند . در دسته اول سنسور ها در دستکاه بسیار سبک و قابل حمل هستند و قابلیت تفکیک دقیق تری دارندو شما در این مدل  میتوانید به راحتی سنسور را از زمین بلند کرده و حرکت کنید. در دسته دوم سیستم ها عمق کاووش بالاتری دارند ولی از حجم و اندازه خیلی بزرگتری برخوردار هستند مانند سیستم های چرخی و کالسکه ای که شما بیشتر در زمین های مسطح از این سیستم ها می توانید استفاده کنید . عمق کاووش این نوع سیستم ها از عمق 1 متر تا 30 متر در زمین بسته به حجم و اندازه فلز یا هدف می باشد . اگر بخواهیم پیشنهادی خوب جهت خرید سیستم های نقطه زن داشته باشیم میتوانید جهت عملیات باستان شناسی دستگاهی را انتخاب کنید که دارای 2 سنسور مگنت و جی پی ار با فرکانس پایین .
• سیستم های مقاومت سنج : این گونه از سیستم ها اغلب دارای تبلت ,پراپ (میله های فلزی ) و کنترل یونیت می باشد که میتواند مقاومت خاک را شناسایی و اهداف را در زمین مشخص کند برای کاووش با این سیستم ها میبایست میله ها را در جایی که قصد دارید کار خود را انجام دهید در زمین بکوبید. این میله ها توسط کابل به کنترل یونیت اصلی وصل شده و میتوانید  عملیات پردازش اسکن های سه بعدی را انجام دهید.  این مدل از سیستم های تصویری میتواند  حفره های و فضاهای خالی و اهداف فلزی و غیرفلزی را در زمین بسته به نوع دستگاه ,نوع هدف ,و اندازه هدف از عمق 1 متر تا عمق 20 متر در زمین مشخص کند . از معایب این گونه از سیستم ها میتوان به وقت گیر بودن کاووش و عدم شناسایی اهداف ریز اشاره کرد . و از قابلیت های این گونه از سیستم ها میتوان به نداشتن جهت حرکتی خاص و عمق گیری نسبتا دقیق اشاره کرد .

نکته : هیچ مدل از سیستم های تصویری نمیتواند شکل دقیقی از هدف ارائه دهد  و صرفا اگر دستگاه از کیفیت بالایی برخوردار باشد  صرفا میتواند شکلی شبیه سازی شده ( گراف ) از هدف ارائه دهد .

سیستم های نقطه زن پالسی یا صوتی

تنوع در ساخت سیستم های پالسی به دلیل آپشن و مزایایی که دارد بسیار زیاد است ولی در اینجا ما به دسته های کلی و اجمالی این گونه از سیستم ها میپردازیم.

• سیستم های نقطه زن VLF : این گونه از سیستم ها که دارای مدل های مختلف بسیاری می باشد  عمق کاووش کمی را نسبت به یک سری از سیستم های پالسی دارد ولی به نسبت از آپشن های بیشتری برخوردار است. عمق کاوش این سیستم ها از 0 تا نهایتا 3 متر بسته به نوع دستگاه , فلز ,حجم و اندازه فلز دارد . از اپشن های این گونه از سیستم ها میتوان به تفکیک دقیق این سیستم ها اشاره کرد . به این شکل که اپراتور به راحتی میتواند نوع دقیق فلز مثل طلا یا نقره یا آهن و یا مس  و دیگر فلزات را در زمین مشخص و تفکیک کند .  و یا حتی شما میتوانید گروهی از فلزات را به گونه ای حذف کنید که دستگاه آن را حذف و شناسایی نکند . از آپشن های دیگر این گونه از سیستم های پالسی نیز میتوان به ریز بین بودن این گونه از سیستم ها اشاره کرد به شکلی که در بعضی از این سیستم ها یک سکه را میتوانید در عمق 70 سانتی در داخل خاک مشخص کنید . سیستم های پالسی وی ال اف دارای لوپ های دیسکی سبک هستند و حمل و نقل آن ها بسیار راحت و بی دقدقه است . اگر در منطقه ای کاووش میکنید که خاک دارای املاح و مواد معدنی بسیار زیادی است ما این گونه از سیستم ها را به شما پیشنهاد میکنیم .  تکنولوژی وی ال اف در مدل های آنالوگ و دیجیتال به شکل های مختلف تولید شده است
• سیستم های نقطه زن TR : کارکرد این گونه از سیستم ها شبیه به سیستم های وی ال اف میباشد . عمق کاوش این گونه از سیستم ها از 0 تا 3/5 متر در زمین های مختلف بسته به نوع دستگاه , فلز ,اندازه فلز ,و حجم فلز متفاوت است . برخی از  این مدل, سیستم ها ی تی آر همانند سیستم های وی ال اف توانایی شناسایی فلزات کوچک و تفکیک آن ها را دارد . و از آپشن های عمق گیری و تنظیمات مختلفی برخوردار هستند . ولی در زمینه حذف ذرات نسبت به سیستم های VLF ضعیف تر عمل میکنند . تکنولوژی تی ار بیشتر در مدل های دیجیتال تولید شده است . پس اگر منطقه شما دارای املاح ,ذرات و مواد معدنی فراوان است سیستم های تی ار نمیتواند انتخاب خوبی برای شما باشد.
• سیستم های نقطه زن متد پالسی با فرکانس های پایین : و عمق های بالا :در کمپانی های معتبر و مطرح فروشندگان فلزیاب یا طلایاب در  دنیا به تازگی سعی شده است که تمامی نیاز خریداران سیستم های پالسی برطرف شود یکی از این نیاز ها عمق کاوش بالا در عین حال ثبات بالانس و بحث حذف ذرات و املاح زمین است .  سیستم های نقطه زن پالسی با عمق های بالا و ساخت شرکت های معتبر و با کیفیت بالا در سال 2019 قادر هستند این نیاز ها را برآورده سازند. این نوع سیستم های پالسی که معمولا دارای لوپ های دیسکی و کویل های 120*120 و یا 2متر در 2 متر هستند میتوانند از 0 تا عمق نهایتا 6 متر بسته به نوع دستگاه و مدل آن , کاووش خوبی را برای شما داشته باشند . بعضی از این سیستم ها دارای قدرت تفکیک به نسبت خوبی هستند که قادرند فلزاتی همچون طلا,نقره ,مس,و یا آهن را از یکدیگر جدا کنند . البته در نظر داشته باشید در تمامی سیتم های پالسی از هر مدل , قدرت تفکیک 30 درصد از قدرت شناسایی خود فلز کمتر است به عنوان مثال  اگر قدرت نهایی دستگاه تا عمق 6 متر باشد قدرت نهایی تفکیک سیستم تا 4 متر خواهد بود . در کل مدل های مختلفی از سیستم های پالسی با فرکانس پایین تولید شده است , هم در رنج آنالوگ (بدون صفحه ال سی دی ) و هم در مدل دیجیتال ( صفحه ال سی دی دار ) و حتی  بعضی از سیستم ها در این مدل از سیستم های پالسی , قادر به گرفتن اسکن های دو بعدی و سه بعدی هستند , البته از نظر ما سیستم های پالسی که خروجی تصویر دارند جزو سیستم های تصویری محسوب نمیشوند چون نمیتوانند اسکن دقیق و خوبی را ارائه دهند و صرفا جنبه تبلیغاتی دارند .نکته دیگر بحث عمق گیری در تمامی مدل های سیستم های پالسی این است که اگر سیستم خریداری شده با کیفیت و از شرکت سازنده معتبر باشد دارای اپشن عمق گیری حدودی است و در هیج سیستمی دستگاه عمق دقیقی از هدف به  شما نمیدهد.

سیستم های شعاع زن یا ردیاب

به سیستم هایی که دستگاه صرفا محدوده تقریبی هدف را مشخص میکند شعاع زن گفته میشود.هدف از انتخاب ردیاب این باید باشد که اگر منطقه مورد نظر شما بسیار وسیع است و شما مساحت زیادی را در ذهن خود دارید با سیستم های شعاع زن میتوانید محدوده هدف را مشخص کنید . سیستم های ردیاب به صورت گمانه زن عمل میکنند و تمامی ردیاب ها چه با قیمت های بالا و چه با قیمت های پایین درصد خطا را دارند ولی در انتخاب ردیاب باید سیستمی  را انتخاب کرد که درصد خطای کمتری داشته باشد و بتواند تا حدی ذرات و املاح زمین را نادیده بگیرد . در اینجا به صورت مختصر و آمیانه چند نوع ازردیاب ها را به شما معرفی میکنیم.

نکته : عمق کاوش در مدل های مختلف ردیاب از عمق 0/5 متر تا 12 متر و شعاع عملکرد از 20 متر مربع  تا 2500 متر مربع بسته به نوع دستگاه و شرکت سازنده متفاوت است .

• ردیاب های الکترواستاتیک : شعاع زن هایی هستند که از چندین سال قبل تولید آن ها توسط شرکت های گوناگون درسراسر دنیا آغاز شده و همچنان با اینکه تولید آن ها کم شده است ولی هنوز ادامه دارد . این ردیاب ها بر اساس موادی که داخل محفظه آن ها وجود دارد و جنس فلزی که در ساخت آن ها به کار رفته است کار میکند . به این شکل که در اکثر آن ها محفظه هایی وجود دارد که شما هدفی که دنبال میکنید مثل طلا یا نقره داخل آن میگذارید و چند ساعت بعد با گرتن دسته و آنتن در دست  شروع به کار کردن میکنید . این مدل ردیاب ها درصد خطا به نسبت بالا میباشد چون توسط دستگاه هیچ  فرکانس یا موجی به صورت الکترونیکی  ارسال نمیشود و بحث حذف پارازیت های اضافه و آپشن هایی که در سیستم های جدید وجود دارد در آن ها نیست . هرچند که هنوز افرادی هستند که کارکرد این مدل از ردیاب ها را به مدل های جدید ترجیح میدهند . در این مدل از  شعاع زن ها هم آنتن های تک دست , و هم آنتن های جفت دست وجود دارد .
• ردیاب های فرکانسی : به ردیاب هایی که به صورت الکترونیکی کار میکند و عملیات ارسال و دریافت امواج در آن جریان دارد . ردیاب های فرکانسی گفته میشود .  این نوع از ردیاب ها به مدل ها و شکل های گوناگونی تولید شده است. در ردیاب های فرکانسی اپراتور به صورت دستی نوع هدف و فرکانس هدف (طلا یا نقره یا حفره و…..) را انتخاب میکند سپس کاووش هدف را شروع میکند .هر چقدر ردیاب ها  از آپشن هایی مانند ژیروسکوپ (تعادل دست ) و یا تنظیمات  حساسیت و بالانس برخوردار باشد میتوان گفت که سیسستم درصد خطای کمتری دارد .   مدل هایی هم وجود دارد که اپراتور دستگاهی را به عنوان فرستنده امواج در زمین میکوبد و با یک عدد گیرنده خاص و انتن ها کاووش خود را انجام میدهد . ردیاب های فرکانسی هم به صورت دیجیتال و هم به صورت آنالوگ تولید شده است .مدل دیگری از ردیاب های فرکانس به صورت کارکرد دو نفره هستند به این معنی که برای کار با انها دو اپراتور همزمان نیاز است .

نکته : برای نتیجه گیری از یک سیستم ردیاب (هر مدل ) می بایست تمرین خوبی هم داشته باشید در غیر اینصورت با هیچ مدلی از ردیاب ها نمیتوانید جواب دلخواه را بگیرید .و هیچ گاه هیچ  سیستم ردیاب یا شعاع زنی  نمیتواند به تنهایی نقطه دقیق هدف را برای شما مشخص کند پس برای اینکه به موفقیت برسید حتما در کنار هر سییستم ردیابی یک سیستم نقطه زن باید باشد .